O rasie

Historia Rasy i jej użytkowość

Jak w przypadku większości ras krajowych, pochodzenie Hiszpańskiego Psa Wodnego (Perro de Agua Español) nie jest w pełni rozpoznane. W źródłach pisanych pierwsza wzmianka o podobnym psie pojawiła się już w 1100 roku. Tekst opisuje wodnego psa pasterskiego z południa Półwyspu, który używany był do zaganiania stad owiec i kóz zarówno w suchych jak i wilgotnych rejonach Andaluzji, Extremadury i Algarve w Portugalii. Charakteryzując go jako psa średniej wielkości o kręconych włosach podobnych do wełny, silnego, odważnego i bardzo mądrego, który lubi wskakiwać do wody i ganiać kaczki.

Inne teorie mówią, że korzenie rasy sięgają później. Jedni łączą ją z epoką dominacji Maurów w Hiszpanii uznając, że to właśnie oni mieli przywieźć na półwysep Iberyjski swoje psy. Drudzy odwołują się do XVIII wieku, kiedy w tej części Morza Śródziemnego istniał rozwinięty rynek handlu bydłem, zdominowany przez kupców tureckich. Handlarze ci często podróżowali z psami pilnującymi stad owiec, od których może wywodzić się inna nazwa tej rasy – turecki pies andaluzyjski (perro turco andaluz). Przywiezione psy mogły krzyżować się z miejscowymi a kolejne pokolenia były przyuczane do nowych zadań. Wykorzystywali je m. in. rybacy, szkoląc zwierzęta do wyciągania lin cumowniczych statków. Z tego okresu (1750 r.) pochodzi rycina zamieszczona w Historii Naturalnej Bufona, przedstawiająca najstarszy typ psa wodnego, który jest niemal identyczny ze współczesnymi przedstawicielami rasy.

Zbierając te wszystkie informacje Carlos Salar Medero, dziennikarz, badacz i jeden z największych znawców ras hiszpańskich wysnuł tezę, jakoby to bagna w okolicy hiszpańskiej rzeki Gwadalkiwir były kolebka hiszpańskiego psa wodnego. Tam stworzono rasę, która służyć mogła wielu różnym celom. Psy wodne były idealne na podmokłe tereny, świetnie sobie radziły zarówno na zielonych łąkach jak i suchych płaskowyżach, wyposażone w niezwykły instynkt umożliwiający znajdowanie zwierząt w wodzie.

Kiedy w 1864 r. na wystawie psów w Manchesterze, wygrał pies o imieniu Tim, którego opisywano jako hiszpański pudel, rasa ta staje się coraz bardziej popularna w Hiszpanii. Nieco ponad 100 lat później, bo 1973 r. rozpoczęto hodowle psa wodnego czystej rasy. Kilku znawców zainteresowało się niezwykle zdolnymi psami pasterskimi żyjącymi w Morón de la Frontera w Sewilli i rozpoczęło poszukiwania podobnych zwierząt. Zwierzęta będące efekt ich działań zaprezentowano w 1981 roku na wystawie w San Pedro de Alcántara koło Malagi, gdzie wzbudziły duże zainteresowanie. Po opracowaniu wzorca w 1985 roku Królewskie Stowarzyszenie Kynologiczne w Hiszpanii uznaje nową rasę – Hiszpańskiego Psa Wodnego na szczeblu narodowym. Po 17 latach rasa zdobywa uznanie Międzynarodowe, jej wzorzec otrzymuje nr 336 i zostaje zaliczony do grupy 8 jako pies wodny. Wpisując rasę do rejestrów hiszpańscy kynolodzy podjęli próbę ustalenia jej pochodzenia. Za miejsce wykształcenia przyjęto bardzo ogólnie różne części Hiszpanii, a za przodka psa pilnującego (pasterskiego) lub myśliwskiego – oba znane były na obszarze Hiszpanii już od wczesnego średniowiecza, co nie pozwala na ustalenie pierwszeństwa gatunkowego. Nie wyklucza się też domieszki psów przywiezionych przez kupców tureckich. Psy te dały również początek portugalskiemu psu wodnemu i francuskiemu barbetowi. Do podziału na różne odmiany lokalne, z których wykształciły się poszczególne rasy doszło po części bardzo wcześnie, po części jednak dopiero w XIX wieku.

Od początku istnienia hiszpańskie psy wodne jako rasa użytkowasłużą pomocą w pracach pasterskich, polowaniach, pracują jako psy ratunkowe na lądzie i w wodzie. Psy wybierane do tych zawodów muszą przejść właściwy proces socjalizacji tak, aby miały silną więź z człowiekiem. Jest on niezwykle ważny dla psa i powinien rozpocząć się już między 5 a 7 tygodniem życia szczeniaka i nasilić między 8 a 12 tygodniem. Później, gdy pies skończy 5 miesięcy rozpoczyna się specjalistyczne szkolenia, prowadząc je zawsze z dorosłym osobnikiem, który służy za przykład. Już po roku od urodzenia, właściwie prowadzony pies jest gotów do samodzielnej pracy. Mimo postępu technologicznego, psy tej rasy ze względu na swoją inteligencję, szybkość, odwagę dalej są niezastąpioną pomocą dla ludzi pracujących ze stadami bydła, owiec, kóz w trudnych górskich czy podmokłych regionach. Tradycyjnie też hiszpański pies wodny używany był do polowań na króliki, ptaki i czasami na większe zwierzęta. Tu jego zaletą jest brak lęku przed wystrzałami i doskonała umiejętność pływania czy nawet nurkowania oraz wrodzone predyspozycje do aportowania. Od lat rasa ta jest również jedną z najlepszych służących w ratowaniu ofiar przeróżnych katastrof, brylują tu niesamowitą chęcią pracy, doskonałym węchem i siłą, która pozwala im pociągnąć ciężar będący siedmiokrotnością ich masy. Hiszpańskie ekipy ratunkowe pracujące z psami tej rasy brały udział w ratowaniu ofiar katastrof w Iranie, Meksyku, Kolumbii, Maroku, Hondurasie i Indiach. Bardzo wiele rodzin zawdzięcza życie swoich najbliższych uwięzionych pod gruzami właśnie Hiszpańskim Psom Wodnym.

Ich zaletą jest brak linienia, opiekuńczość w stosunku do szczeniąt, doskonałe zdrowie, temperament, przywiązanie do właściciela, żywotność, towarzyskość, aktywność, ciekawość wobec nieznanego. Jest to również rasa bardzo ceniona na psich wystawach piękności. Dzięki tym cechom psy tej rasy można spotkać obecnie w wielu krajach Europy: Finlandii, krajach skandynawskich, Belgii, Francji, Anglii, a także w Ameryce Północnej i Południowej.

Hiszpańskie Psy Wodne jako pieski domowe wymagają poświęcenia im dużo czasu na zabawę i czułość, podczas których chętnie i szybko się uczą. Mają dość znaczne wymagania ruchowe, lubią pływać i bawi je aportowanie. W zamian stają się bardzo przywiązane i oddane właścicielowi. Osiągają dobre wyniki w konkursach posłuszeństwa czy aportowania. Zazwyczaj żyją w zgodzie z innymi psami, zwierzętami domowymi oraz dziećmi. Należy zapoznać je też z kotami, by kontakty z nimi również nie wywoływały niesna­sek. Ostrzegają o niebezpieczeństwie szczekając, ale nie zrobią dużo więcej.

Więcej informacji o psach naszej rasy znajdziesz w drukowanych książkach:
Cristina Desarnaud – Spanish Water Dog: Special Rare-Breed Editiion:A Comprehensive Owner’s Guide, 2003 Irvine.
Język: Angielski

Di Williamson, Wanda Sooby – The Spanish Water Dog Book, 2007 Singapur.
Język: Angielski

WZORZEC RASY:
FCI-Standard N° 336/03. 09. 1999/GB
HISZPAŃSKI PIES WODNY (Perro de Agua Español)
Wersja polska: kwiecień 2011*

POCHODZENIE:
Hiszpania.

UŻYTKOWOŚĆ:
Wykorzystywany jako pies pasterski, pies myśliwski i pomocnik rybaków.

KLASYFIKACJA F.C.I.:
Grupa 8 Retrievery: – psy wodne.
Sekcja 3: Psy wodne.
Bez próby pracy.

WRAŻENIE OGÓLNE:
Pies typu wiejskiego, proporcjonalnie zbudowany, średniej masy, o wydłużonej, prostokątnej sylwetce, dobrze umięśniony i atletyczny dzięki aktywności fizycznej. Jego wzrok, słuch i węch są dobrze rozwinięte.

WAŻNE PROPORCJE:
Długość tułowia/wysokość w kłębie = 9/8.
Głębokość klatki piersiowej/wysokość w kłębie = 4/8.
Długość kufy/długość czaszki = 2/3.

ZACHOWANIE/TEMPERAMENT:
Oddany, posłuszny, wesoły, zrównoważony i czujny, zdolny do ciężkiej pracy. Dzięki wielkiej inteligencji uczy się bardzo szybko, potrafi przystosować się do najrozmaitszych warunków i radzić sobie w najrozmaitszych sytuacjach.

GŁOWA:
Mocno, elegancko noszona.

MÓZGOCZASZKA:
Czaszka: Płaska, z nieznacznym tylko grzebieniem potylicznym. Linie profilu równoległe.
Stop: Łagodny, tylko lekko zaznaczony.

TRZEWIOCZASZKA:
Profil prostolinijny.
Nos: Nozdrza dobrze rozwinięte, trufla nosa tej samej barwy jak najciemniejszy odcień sierści, albo trochę ciemniejsza.
Wargi: Przylegające, z wyraźnie wykształconymi kącikami.
Uzębienie: Zęby białe, dobrze wykształcone, duże kły.
Oczy: Osadzone trochę skośnie, bardzo wyraziste, barwy od orzechowej do kasztanowatej, harmonizującej z maścią. Spojówki niewidoczne.
Uszy: Osadzone średnio wysoko, trójkątne, wiszące.

SZYJA:
krótka, dobrze umięśniona, bez podgardla, dobrze osadzona w łopatkach.

TUŁÓW:
krzepki
Górna linia: prosta.
Kłąb: ledwie widoczny.
Grzbiet: prosty i mocny.
Zad: lekko opadający.
Klatka piersiowa: szeroka i głęboka, żebra dobrze wysklepione, pojemna, co zapewnia dużą wydolność oddechową.
Linia dolna: brzuch trochę podciągnięty.

OGON:
Osadzony na średniej wysokości. Niektóre osobniki rodzą się ze skróconym ogonem*.
(* – Z wzorca skreślono zapis mówiący o skracaniu ogona ponieważ jest on niezgodny z nowelizacją Ustawy o Ochronie Zwierząt (DZ.U.2011,nr 230, poz.1373, art.6, ust.2, pkt. 1), która zakazuje wykonywania zabiegów kopiowania uszu i ogonów.)

KOŃCZYNY:
Kończyny przednie: mocne i pionowe.
Łopatki: dobrze umięśnione, skośne ułożone.
Ramię: mocne.
Łokcie: przylegające, nie wykręcone.
Przedramię: proste i mocne.
Nadgarstek i śródręcze: proste i raczej krótkie.
Łapa: zaokrąglona, palce zwarte, pazury różnej barwy, mocne opuszki.

Kończyny tylne: idealnie pionowe, niezbyt głęboko kątowane, dobrze umięśnione, dające mocny napęd, niezbędny dla wydajnego ruchu i sprawnych skoków.
Uda: długie, dobrze umięśnione.
Podudzie: dobrze rozbudowane.
Staw skokowy: niski.
Śródstopie: krótkie, suche, pionowe.
Łapa: jak przednia.

CHODY:
pożądanym tempem jest kłus.

SKÓRA:
cienka, elastyczna, dobrze przylegająca na całym ciele. Pigmentacja czarna lub czekoladowa, w zależności od umaszczenia. To samo dotyczy błon śluzowych.

SZATA:
SIERŚ: Zawsze kędzierzawa i wełnista, gdy nie jest strzyżona, może tworzyć sznury. Dopuszcza się strzyżenie, na jednakową długość na całym ciele; w żadnym razie nie może mieć ono na celu „upiększenia” psa.
Zalecana długość sierści u psów wystawowych – do 12cm (do 15cm po rozprostowaniu loków), po strzyżeniu, co najmniej 3cm, aby można było ocenić jej strukturę.
Sierść szczeniąt jest zawsze kędzierzawa.

MAŚĆ:
Jednolita: biała, czarna i kasztanowa w rozmaitych odcieniach.
Dwubarwna: biało czarna i biało brązowa z łatami w różnych odcieniach.
Maść trójbarwna, czarna z podpalaniem i orzechowa z podpalaniem niedopuszczalne.

WIELKOŚĆ I WAGA:
Wysokość w kłębie: psy od 44 do 50cm, suki od 40 do 46cm.
Dopuszczalne odchylenie o nie więcej jak 2cm u obydwu płci pod warunkiem, zachowania harmonii budowy.
Waga: psy od 18 do 22kg, suki od 14 do 18kg.

WADY:
Wszelkie odstępstwa od powyższego wzorca powinny być traktowane jako wady i oceniane w zależności do ich stopnia oraz wpływu na zdrowie i dobre samopoczucie psa.

WADY DUŻE:
Grzbiet wyraźnie zapadnięty.
Zła budowa kończyn.
Brzuch opuszczony lub podkasany.

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE:
Agresja lub wyraźna lękliwość.
Przodozgryz lub tyłozgryz.
Wilcze pazury.
Sierść prosta lub falista.
Albinizm.
Maść cętkowana lub nakrapiana, podpalanie.
Niezrównoważony charakter.
Psy wykazujące wyraźne wady fizyczne i/lub zaburzenia charakteru powinny być dyskwalifikowane.

Uwaga: samce muszą mieć dwa normalnie rozwinięte jądra w pełni wyczuwalne w mosznie.